Cá mòi, một loại cá nửa của sông nửa của biển. Loài cá cứ đến hẹn lại rộn ràng khắp các cửa sông, cửa biển của cả nước đem đến món món ăn đậm vị quê hương, đặc biệt là hương vị cá mòi kho nhừ qua bàn tay tần tảo của mẹ.
Cá mòi – loài cá nửa sông, nửa biển
( Hình ảnh : Đánh bắt cá mòi ở cửa sông )
Cà mòi là loại cá khá lạ. Cá mòi sống ở biển, nhưng cứ độ chớm đông, cá mòi từ biển xa đổ vào cửa biển; hay đến mùa mưa xuân rơi làm ấm mặt sông, cá mòi ngược dòng về sông. Đây chính là khoảng thời điểm bà con dân chài ven sông Hồng, hay các ngư dân đánh bắt trên biển vào mùa đánh bắt cá mòi.
Những con cá mòi có màu trắng, mình dẹt, vảy nhỏ, da cá bóng mỡ màng, thịt cá mềm, cá có nhiều xương nhỏ và mềm. Nhưng ngon nhất phải kể đến cá mòi được đánh bắt vào dịp mùa xuân, những con cá mòi ngược dòng sông, biển cả vào sâu trong đất liền thì lại càng ngon, càng ngọt thịt, béo ngậy và giầu dinh dưỡng. Món cá mòi kho nhừ chắc chắn sẽ là sự lựa chọn không thể chối từ trong dịp mùa cá mòi về này.
Dân ta có câu chuyện về sự tích cá mòi cổ: cá mòi là do chim ngói hóa thành. Khi bước vào mùa thu, hết vụ lúa, những đàn chim ngói bay ra biển hóa thành cá mòi. Rồi khi mùa xuân sang, cá mòi sẽ bơi ngược về sông, về đầu nguồn rừng cả lại hóa thân thành chim ngói. Thời gian bốn mùa luôn chuyển, cứ đến hẹn lại lên, cá mòi lại từng đàn bơi về của sông, cửa biển, và được coi là lộc từ biển khơi mang về cho cư dân làng chài qua bao đời, cá mòi được xem như đặc sản của Kiến Thụy – Hải Phòng, Hưng Yên, hay làng chài ven sông Hồng…. Bà con sống ven sông còn nghĩ ra rất nhiều cách chế biến cá thành những món ngon dân dã. Phải kể đến món cá mòi bỏ đầu, bỏ vây, làm sạch, đem băm nhỏ, cuộn thành chả, rán giòn, dậy lên hương vị thôn quê thơm lừng. Hay món cá mòi được băm thành viên cá, đem nấu canh su hào, canh dưa thơm lừng, hấp dẫn. Hay món cá mòi nướng, cá mòi kho nhừ ngon tứ tuyệt nổi danh gắn với những vùng quê này trên khắp cả nước.
Cá mòi kho nhừ lộc từ biển cả
( Hình ảnh : Cá mòi kho nhừ )
Cá mòi được ngư dân đánh bắt bằng phương pháp thủ công là thả lưới. Những con cá mình dẹt được làm sạch, khía những đường song song trên thân móc sạch ruột và mật, tẩm thêm chút nghệ bột, muối, rồi được đem rán giòn mang đến món cá mòi rán cháy vàng, hương vị thịt thơm, bùi, ngậy kích thích khẩu vị. Hay những con cá được tẩm ướp gia vị rồi đem nên nấu tạo thành món cá mòi kho nhừ hòa quyện hương thơm của sả, gừng,..toát lên hương vị đặc trưng, chân chất quê hương mà quyến rũ, đưa đẩy khẩu vị, khiến những thực khách sành ăn có có thể chối từ.
Nấu một niêu cá mòi kho nhừ gồm những gia vị quê hương như: riềng, chay khô thái lát mỏng, chuối xanh thái lát, rau răm, nước mắm, kẹo đắng và một số gia vị khác. Những con cá mòi được mổ cắt ngang moi mật, ruột, mang cá, trứng còn nguyên, mình cá sạch vảy, được xếp ngay ngắn từng lớp lang cùng gia vị vào rồi, rồi được kho ít nhất từ 8 đến 10 giờ. Củi để kho cá mòi phải là củi chắc, tốt nhất là sử dụng củi nhãn, có như vậy món cá mòi kho nhừ mới không bị mất đi hương vị và giá trị dinh dưỡng. Khi nồi cá sôi, cho nhỏ lửa, rồi đem ủ than với trấu để cho lửa âm ỉ. Cách chế biến một nồi cá mòi kho công phu và kỹ lưỡng như vậy, đấy chính là lý do đây được coi là món ăn của người ăn sành thời xưa. Và cho đến nay món cá mòi kho nhừ – món ăn lộc từ biển cả vẫn là một trong những món ăn hấp dẫn thực khách bốn phương, luôn xuất hiện trong những bữa cơm gia đình đầm ấm.
Có thể bạn thích:”Tập nập mùa cá mòi“
Các món ăn từ cá mòi trên thế giới
Trước khi chuẩn bị chế biến các món ăn từ cá mòi, bạn cần lưu ý bí quyết chọn cá mòi tươi ngon. Cá mòi ngon nhất, tốt nhất là còn tươi và rơi vào đợt vụ mùa của chúng. Hãy lựa chọn những con cá mòi có mắt sáng trong, da vẫn óng ánh, thịt hồng tươi, với lớp vảy vẫn còn nguyên và cấu trúc còn mềm. Những con cá có mắt vẫn đục, da mất màu là dấu hiệu của việc chất lượng cá không còn tươi ngon như ban đầu.
Cá mòi là loài cá nhỏ, chứa nhiều tinh dầu. Tại Việt Nam, nổi tiếng nhất phải kể đến món cá mòi kho nhừ. Tuy nhiên trên thế giới, những món ăn được chế biến từ cá mòi được chế biến theo nhiều cách khác nhau rất độc đáo và hấp dẫn. Những con cá nhỏ này được sử dụng rất linh hoạt, phổ biến nhất là các món như: chiên áp chảo, nướng, xông khói, tẩm chua và ướp muối,….
Ngoài việc trổ tài món cá mòi kho nhừ ngon tuyệt cho bữa cơm gia đình, bạn nên trổ tài đa dạng các món ăn khác từ loại cá giầu dinh dưỡng này.
Sử dụng cá mòi cho tiệc nướng là một quyết định tuyệt vời. Những con cá mòi sẽ được nướng nhanh trên bếp than nóng (khoảng 3-4 phút cho mỗi mặt), nhanh chóng trở thành món khai vị hoàn mỹ. Ngoài ra, bạn cũng có thể nướng cá mòi trong lò và thưởng thức với loại nước sốt tự chọn rưới lên trên nữa thì càng ngon thêm nữa!
( Hình ảnh : Cá mòi nướng )
Xương cá mòi rất nhỏ, nên khi bạn thực hiện món cá mòi kho nhừ bạn nên kho trong khoảng thời gian là 8h để đảm bảo xương cá mềm tan. Nếu còn băn khoăn về xương cá bạn có thể lựa chọn làm món thịt cá mòi đơn giản nhất là đem chúng đi áp chảo. Phần cá phi lê được chế biến rất nhanh, và phần da dưới tác động của chảo nóng sẽ trở nên giòn tan và ngon đến tuyệt vời.
Mùa cá mòi đổ về cửa sông, cửa biển bạn đừng quên chế biến cho mình những món ngon từ loài cá – lộc từ biển cả, giầu giá trị dinh dưỡng này trong các bữa ăn với gia đình và bạn bè nhé. Có rất nhiều món ngon có thể chế biến từ món cá mòi, và đừng quên kho cho mình một niêu cá mòi kho nhừ ngon tứ tuyệt để cả nhà xuýt xoa. Các bạn có thể tham khảo các món Cá mòi kho ngon tuyệt tại trang chủ của chúng tôi http://camoikho.com nhé !!!
